GENEL
Karahalliyi kimler kurdu ne zaman kurdu kesin net bir bilgi belge ve tarih yoktur. Karahallinin karatifil karahalil karahalullu gibi isimlerin olduğunu yazili belgelerde görüyoruz. Ertugrul TAYLAN Usak adi üzerine yazılarında Cevat TÜRKAY in başbakanlık arşiv belgelerine göre (Osmanlı imparatorluğunda oymak aşiret ve cemaatler Ist.1979s.902 ye göre) Karahalli nin Karahalil aşiretince kurulmuş olduğunu yazıyor.
Prof. Dr. Mehmet Akif Erdogdu 16.yy ortalarında Usak şehri yazılarında Oguz yörük cemaatleri Usak yaylalarında yaylamakta idi Hattabunlarin bir kismi bu dönemde kendi cemaat isimlerini taşıyan köyler kurmaya başlamışlardı ki bu olay anadolu iskan tarihi açısından önemlidir .Uşak yaylaları ve köyleri 16 yy ortalarında temel olarak akkoyunlular ve Avşar Yörüklerine aitti. Bu bilim adamının oguz Yörükleri kendi cemaat isimlerini tasiyan köyler kurmuslardir görüsüne göre karahallinin karahalil aşiretince kurulmuş olduğunu doğruluyor ne zaman hangi yıllarda kuruldu bu bilinmiyor Şurası kesin Oguz Yörükleri kurmuştur.
Karahalli halkı arasında karahallinin kurulusu ile ilgili anlatılan bir hikaye vardır. Hikayeye göre : Bir Türkmen yörügünün 4 oglu vardır.Karahalil karahallıyı ;karabedir,Karabedirleri,Deli-hidir Delihidirlıyı ,Garip hasan Karbasan i kurmuşlardır .Bu hikayenin doğruluğu yada yanlışlığını belgeleyen bir belge yoktur.
KARAHALLI YÖRESİNDE
Hititler,Lidyalılar,Persler,Iskender imparatorluğu, Persler yıkılınca Makedonya krallığı ,Bergama krallığı,Roma imparatorluğu,Bizans imparatorluğu,Anadolu Selçuklu Türk devleti, Germiyanogulları beyliği Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti devleti kurulmuştur.
Osmanlı devleti idari örgütünde Uşak Anadolu beylerbeyliğinin Kütahya sancağına bağlı bir ilçe olmuştur.
Tanzimattan sonra (1839) dan sonra Bursa Hüdavendigar eyaletinin Kütahya sancağına bağlı Uşak kazası olmustur.karahallida usak a bagli bir köydür. 1.dünya savaşından sonra yunan işgalini yasamış istiklal savasını yasamış olan yöremiz .Cumhuriyet döneminde Kütahya ilin Uşak ilçesine bağlı Karahalli köyü olan ilçemiz 15 Temmuz 1953 te 6129 sayılı kanunla Uşak il olmuş Karahalli da ayni kanunla ilçe yapılmıştır.
KARAHALLI ADI NEREDEN GELMEKTEDİR?
İlçenin tarihini ortaya koyacak kesin bilgiler yoktur. Ancak halk arasında yaygın bir inanışa göre Karahallı´yı, Kara Halil adında bir Türkmen beyi kurmuştur. Bundan 700 yıl önce Karahallı bölgesine yerleşen Kara Halili Türkmen oymağı tarihi süreç içerisinde konar-göçer hayat şeklinden yerleşik hayata uyum sağlamış ve kültürel yapılarında göçebe hayat tarzının motiflerini de barındırmışlardır. Kara Halil Oğulları, Karahallı bölgesine yayılarak civar bölgelerde de yerleşim birimleri oluşturmuşlardır. Böylece Karahalil´in yerleştiği köyün adı Karahallı, Garib Hasan´ın yerleştiği köyün adı Karbasan, Kara Bedir´in yerleştiği köyün adı Karabedirler Köyü olarak zaman içerisinde değişikliğe uğramıştır.
TARİHİ
Osmanlı Devleti Öncesi Karahallı
M.Ö. 4000 yıllarda bölgede yerleşilmeye başlanmıştır. M.Ö. 1800 yıllarda Hititler bölgeye gelmişlerdir.M.Ö. 1200 lu yıllarda Frigyalıların egemenliğine geçmiştir.Bölge M.Ö.547 de Pers imparatoru Kirus ile Perslerin eline geçmiştir. M.Ö.324 Büyük İskender Persleri mağlup ederek Makedonya devletini kurmuştur.M.Ö.260 Bergama Krallığı ve M.Ö.132 ile M.S.395 yılları arasında bölge Roma İmparatorluğu hakimiyetinde kalmıştır. Bölgede M.S. 165 yılında Pepouza şehri kurulmuştur. Bölge M.S 395 den 1072 ye kadar Bizans hakimiyetinde kalmıştır.1071 Malazgirt te Selçuklu Türkleri ile Bizanslılar arasındaki Türklerin zaferi ile sonuçlanan savaştan sonra bölge Selçuklu İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir. 13 Yüzyılda da Türkler bölgeye gelip bugünkü Karahallı şehrini kurmuşlardır. 13 - 14 yüzyıl Germiyanoğulları hakimiyetinde ki ilçe 1429 yılından itibaren Osmanlı imparatorluğuna bağlanmıştır.
Cumhuriyet Dönemi Karahallı
Karahallı 1907 yılına kadar varlığını köy olarak sürdürmüş, 1908 yılında nahiye olmuştur. Uşak 1953 yılında Kütahya' dan ayrılarak İl statüsüne kavuşunca Karahallı da ilçe olmuştur. 28 Ağustos 1920 de Yunan işgaline uğramış olan İlçemiz, 2 Eylül 1922 de düşman işgalinden kurtarılmıştır.
Karahallı'nın tarihi değerleri arasında yer alan Clandras Köprüsü M.Ö. 600'lü yıllarda yapılmıştır. Tarihi ipek yolunun vazgeçilmez bir köprüsü olan Clandras Köprüsü ilk günkü görkemiyle hala ayakta durmaktadır.
Ayrıca Hıristiyanlığın 7 mezhebinden biri olan ve uzun süredir yerleşim yeri bulunamayan Monteizm mezhebi ilçemize bağlı Karayakuplu Köyünün 3 km. güneyinde Banaz Çayının kıyısında bulunmuştur. Bilim adamlarınca yapılan uzun çalışmalar sonucu bulunun antik Pepuza kenti tamamen gün ışığına çıkarıldığında Karahallı turizm açısından büyük bir potansiyel güce sahip olacaktır.
COĞRAFİ YAPISI
Karahallı Uşak iline bağlı merkeze 65 km uzaklıkta karasal iklimin hüküm sürdüğü tarıma elverişli olmayan arazi yapısına sahip bir ilçemizdir. Doğusunda Sivaslı (Uşak), batısında Ulubey (Uşak), güney doğusu Çivril (Denizli) ve güneybatısı Bekilli (Denizli) ilçeleri bulunmaktadır.İlçenin toplam yüzölçümü 460 km² olup rakımı 873 m. dir.İlçeden geçen tek akarsu Banaz Çayı´dır ve Ege denizi´ne Didim civarlarından dökülür. İlçemizin Uşak İline mesafesi 65 kilometredir. İlçemizin komşu ilçeleri doğusunda Sivaslı, batısında Ulubey, güney-doğusunda Denizli İline bağlı Çivril, güney batısında Bekilli' dir.
